Aldığımız “Hipnoz nasıl yapılır?” tarzı sorular neticesinde bir yazı dizisi hazırlamaya karar verdik. İlk başta toplumda hipnoz algısının yanlışlığı ve bunların doğrularının neler olduğunu anlatmak hipnoz yöntemlerini öğrenmede daha verimli olacaktır diye düşündük. Aslında zannedildiği gibi zararlı bir uygulama olmayan hipnoz uygulaması günlük hayattan çok da fazla ayrılan bir durum değildir.
NLP’nin kurucusu Richard Bandler “Her türlü iletişim bir hipnozdur.” der. Bu kesinlikle doğru bir ifadedir. çünkü her iletişimde karşı tarafın zihnine yeni düşünceler ya da fikirler iletilir. Belirgin bir örnek vermek gerekirse sokaktan eve terli bir şekilde gelen çocuğa annesinin “Yavrum terli terli su içme, hasta olursun.” demesi basit bir hipnoz uygulamasıdır. Dediğim gibi bu kadar günlük hayatın içinde olan “Hipnoz” kavramı fazlasıyla ayrıştırıp, yanlış bilgiler verilmiş durumda.
Televizyon, sinema gibi medya öğeleri için, mistik havası nedeniyle, çekici gelen bu bilim halka yanlış yansıtılmıştır. Dolayısıyla hipnoz yanlış anlaşılmış bir bilimdir. Aşağıda bu yanlış anlaşılmalar ve gerçekte nasıl olduğuyla ilgili bir liste hazırladım.
Hipnoz Hakkındaki Yanlış Bilgiler ve Doğruları
- “Sadece belli insanlar hipnoz olur.” Bazı insanların diğerlerinden çok daha güç hipnoz olabilmektedir. Ama bunların yeteneği az anlamına gelmez. Korkuyorlardır. Anlamı muğlak telkinleri ayırmakta zorlanabilirler. Her şeyi analiz etme alışkanlığı vardır. Değişime hazır değildir. Aslında değişmekten korkuyordur. Bu etkenler anlaşılıp çözüldüğünde insanlar hipnoza açık duruma gelebilir. Çünkü hipnoz durumu beynimizin çalışma frekansının değişmesiyle alakalıdır ve istisnasız herkes her gün uyurken ve uyanırken bu zihin durumundan geçer.
- “Sadece zeki olmayan insanlar hipnoz olur.” Yukarıdaki maddede de bahsettiğimiz gibi hipnoz durumu hepimizin içinden geçtiği bir zihin durumu. Dolayısıyla hipnoz için hazır ve bu duruma açık olan herkes hipnoz olur. Zeka düzeyi ile hipnozun şöyle bir bağı vardır: hipnoz konumu beyin fonksiyonlarının aktif ve yoğun olarak kullanıldığı bir durumdur. Yani zannedilenin aksine daha zeki kişiler hipnoza daha hızlı girerler ve daha fazla verim alırlar.
- “Bir kişi hipnozda bilinçdışı ya da uyku halindedir.” Şu çok net bilinmelidir ki; hipnoz uyku değildir. Fiziksel yönden uykuyu andırır. Ama zihinsel yönden uygulanan kişi uyanıktır. En derin hipnozda bile hipnoz uygulanan kişi dünyadan kopmaz. Hipnozda temel olarak fiziksel rahatlık gereklidir ve uygulanan kişinin vücudundaki tüm kasları rahat bırakması istenir. Bu nedenle de dışarıdan bakan kişi onu bütün kasları gevşemiş ve koltuğa yayılmış olarak görür ve uyuduğunu zanneder. oysa o anda gördüğü sadece bedenen aşırı rahatlamış zihni ise yoğun odaklanma durumunda olan bir kişidir.
- “Hipnozdaki kişinin dış dünyayla bağı kesilir, hiç bir ses duymaz.” bu da çok yaygın bir yanlış anlaşılmadır ama yukarıda da söylediğimiz gibi aslında bedenen rahatlamış ve kendi iç dünyasına odaklanmış olan kişi o anda dışarıdaki her şeyi duyar ve gerekirse hatırlar. Sadece hipnoz durumundayken dışarıdaki sesleri duymasına rağmen umursamaz ve iç dünyasındaki gezintisine devam eder.
- “Hipnoz başladıktan sonra artık bir kişi durumunu kontrol edemez.” Hipnoz karşılıklı bir güç ve güven paylaşımıdır. Uygulanacak kişinin belirlediği amaca yönelik iki kişilik bir çalışmadır. Bunun dahilinde danışanla uygulayıcı arasında belirli güven bağı kurulduktan sonra ortak amaca doğru uygulayıcının gösterdiği zihinsel yolda danışanın ilerlemesidir. Eğer bir uygulamada kişi zihinsel olarak istemediği bir telkin alırsa o an güven köprüsü yıkılır ve kişi transtan çıkar. Yani transta olma danışanın kontrolünde bir durumdur. İstemeyen kimseye uygulanamaz.
- “Hipnozda bir kişi iradesi dışında bir şeyler söyler ya da yapar.” Yukarıda da bahsettiğimiz gibi hipnoz uygulaması karşılıklı güven köprüsüyle yapılan bir uygulamadır. Eğer danışan sorununun çözülmesine yardımcı olacak bir detay varsa çekinmeden uygulayıcıya anlatabilir. Ama soruna yönelik olmayan kendi iç dünyasındaki hayallerini ve fantezilerini uygulayıcıyla paylaşmaz. Bunun dahilinde danışanın yalan söyleyebilmesi de mümkündür. ama bu sefer yine güven köprüsü yıkılacağından çoğu durumda bunu tercih etmez.
- “Hipnoz olmak için gevşemek gerekir.” Hipnoz olmak için aslında gevşemekten önce odaklanmak gelir. Hipnoz durumu, okurken, konuşurken ya da günlük hayatımıza devam ederken gerçekleşir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi günlük hayattan çok da ayrışan bir durum değildir. Kişi gözleri açıkken ve gündelik işler içindeyken de hipnoz konumunda olabilir. Transı derinleştirmek için gevşeme kullanılır ve derin transa yine de derin olmayan trans hallerinde de kişi telkin alabilir..
- “Hipnoz uykusunda kalınabilir ve asla uyanılmaz.” Hipnoz teknikleri yüzyıllardır uygulanan tekniklerdir. Ve bugüne kadar bir tane bile hipnozdan uyanamama vakası yoktur. Bahsettiğimiz gibi hipnoz durumu beynimizin çalışma frekanslarından biridir ve herkes gün içinde iki kez hipnoza girer. Bu açıdan bakıldığında hipnoz konumuna alınarak orada bırakılan ve uyandırma rutinleri uygulanmayan kişinin başına sadece şu iki senaryodan biri gelebilir: birincisi hipnozda bırakılan kişi yaklaşık 20 dakika sonra gözlerini açar ve günlük hayatına devam eder. Ya da ikinci ihtimal hipnozda bırakılan ve uyandırılmayan kişi bir süre sonra standart gece uykusuna geçer ve uykusunu aldıktan sonra uyanıp hayatına devam eder.
- “Hipnozu bir başkası isteğim dışında yapabilir.” hipnozun sizin iradi isteğiniz olmadan uygulanması imkansızdır. Bu sürece ancak bilinçli karar vererek ve uygulayıcıya güvenerek girebilirsiniz. İradeniz dışında size bir şey yaptırılması mümkün değildir. Bilinçaltının bir kendini koruma mekanizması vardır ve istemediğiniz bir durumda ya da telkinde transa girmeyerek, transdaysanız da direk olarak sizi transtan çıkararak korunmanızı sağlar.
- “Hipnoz altında bilinçsizsinizdir.” Hipnoz hayal kurmaya benzeyen farklı bir zihinsel durumdur. Hipnoz altındayken her şeyin farkındasınızdır ve ne oluyorsa kontrolünüz altındadır. İstediğiniz zaman hipnoz halinden çıkabilirsiniz.
- “Hipnoz Halindeyken Yalan Söyleyemezsin.” Hipnoz durumundayken kişinin yalan söyleyebilmesi mümkündür. Ama uygulayıcıyla güven köprüsü yıkılacağından çoğu durumda bunu tercih etmez. yine de gerek gördüğü durumlarda kişinin yalan söylemesine engel olan hiç bir şey yoktur.
Açıkcası bunlar gibi çok fazla örnek var, eğer sizin de aklınızda “Hipnoz Nedir?” ya da “Hipnoz Nasıl Yapılır? gibi sorular varsa bu yazının hipnozun doğasını anlamak açısından ilk okunması gerekenlerden olduğunu söyleyebilirim. Zaman içinde bu yazı dizisinde “Hipnoz Teknikleri” konusunda merak edilen başka sorulara da cevap vermeyi planlıyorum. Sizin de sorularınız varsa bana sormaktan çekinmeyin.
Görüşmek üzere,
Sevgiler…
Buğra
